فلیم فتومتر

از فلیم فتومتر برای اندازه گیری لیتیوم ، سدیم و پتاسیم در مایعات بدن استفاده می شود . انواع پیشرفته این دستگاه قادر به اندازه گیری کلسیم نیز می باشند . در فلیم فتومتر ، نمونه به کمک اکسیژن فشرده ( هوا ) به صورت قطرات ریز یکنواخت به درون شعله اسپری می شود . نمک های فلزی در داخل شعله تبخیر شده و به سرعت به اتم های گازی تفکیک می شوند . وقتی دما از حد بحرانی بالاتر می رود اتم های گازی ، انرژی جذب می کنند و این انرژی موجب برانگیختگی الکترون ها از یک تراز انرژی بالاتر می شود . وقتی این الکترون ها به تراز پایه خود باز می گردند انرژی جذب شده را به صورت امواج نوری از دست می دهند .

میزان از دست دادن انرژی ، در نتیجه بازگشت الکترون ها از تراز برانگیخته به تراز پایه می باشد . در نتیجه نور ساطع شده نیز دارای طول موج مشخصی می باشد که برای هر اتم اختصاصی است . شدت نور ساطع شده در هر طول موج مشخص با مقدار اتم های فلزی برانگیخته نسبت مستقیم داشته و می توان آن را با فیلترهای نوری مناسب و فتودتکتور اندازه گیری کرد. از Emission PH otometry ( فتومتری نشری ) برای اندازه گیری فلزات قلیایی که برانگیخته شدن آنها به انرژی کم و دمای پایین ( پروپان – اکسیژن یا بوتان – اکسیژن ) نیاز دارد استفاده می شود . اندازه گیری کلسیم نیاز به شعله های با دمای بالاتری دارد ( استیلن – اکسیژن ).در حالت ایده آل رابطه بین غلظت عنصر پراکنده شده و شدت نور در یک طول موج مشخص خطی می باشد . درجه یونیزاسیون بستگی به غلظت عنصر مورد نظر ، متفاوت می باشد . مواد دیگر موجود در نمونه درجه یونیزاسیون عنصر مورد نظر را کاهش می دهند .در حالت گازی هم اتم ها و هم یون های یک ماده ممکن است برانگیخته شوند ولی طیف نشری یون ها و اتمها متفاوت می باشد .انتخاب بهترین شرایط برای اندازه گیری به صورتی که فقط طیف نشر اتمی به دست بیاید ، حائز اهمیت است . فلیم فتومتری بر اساس تهییج الکترون های اتم به وسیله انرژی حرارتی شعله می باشد . الکترون ها در حالت تهییج شده ( excited state) ناپایدار بوده و انرژی اضافی را آزاد کرده و به حالت پایدار می رسند . این انرژی به صورت نور آزاد می شود . نور حاصله دارای سطوح انرژی متفاوت بوده و بنابراین متشکل از چند طول موج متفاوت می باشد . این طول موج های متفاوت یا خطوط اسپکتروم ( spectrum lines ) برای هر عنصر اختصاصی می باشد . در فلیم فتومتری طول موج نور به کار رفته برای اندازه گیری هر عنصر بستگی به انتخاب خط مزبور در طیف جذبی عنصر دارد . ( مثل اسپکتروفتومتری )نور به کار رفته باید دارای انرژی کافی باشد تا روش اندازه گیری حساسیت کافی داشته باشد ، در ضمن طول موج انتخاب شده با سایر خطوط جذبی عنصر تداخل نداشته باشد و نزدیک آنها نباشد . فلزات قلیائی به آسانی در شعله تهییج می شوند ( در شعله های معمولی آزمایشگاه ) .